Trung Quốc bất ngờ ‘xuống tay’ với thị trường vàng

Trung Quốc vừa tuyên bố chấm dứt chính sách ưu đãi thuế lâu đời đối với vàng, một động thái được dự báo sẽ làm tăng giá bán lẻ và có thể làm giảm nhu cầu tại một trong những thị trường vàng thỏi lớn nhất thế giới.

Theo chỉ thị mới do Bộ Tài chính Trung Quốc ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/11, Bắc Kinh sẽ bãi bỏ cơ chế khấu trừ thuế giá trị gia tăng (VAT) từng áp dụng cho các nhà bán lẻ mua vàng từ Sàn giao dịch vàng Thượng Hải, dù bán ở dạng nguyên bản hay sau khi gia công, chế tác.

Sự thay đổi chính sách này đánh dấu bước ngoặt quan trọng đối với ngành công nghiệp vàng Trung Quốc, vốn từ lâu được hưởng lợi từ chính sách miễn, giảm thuế, giúp duy trì sức cạnh tranh của giá vàng trong nước.

Theo giới phân tích, đây là một phần trong nỗ lực của Bắc Kinh nhằm tăng thu ngân sách, trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại, bất động sản suy thoái kéo dài và nợ công địa phương gia tăng đang gây áp lực nặng nề lên tài chính công.

Mặc dù động thái này có thể giúp củng cố nguồn thu ngân sách, chi phí mua vàng bán lẻ trên khắp Trung Quốc dự kiến sẽ tăng đáng kể. Điều này đặc biệt đáng chú ý tại một quốc gia coi vàng là biểu tượng của sự thịnh vượng và kênh trú ẩn giá trị truyền thống trong bối cảnh lạm phát và biến động tiền tệ.

Các nhà bán lẻ có khả năng sẽ chuyển phần gánh nặng thuế mới sang người tiêu dùng, khiến nhu cầu vàng hộ gia đình, vốn là động lực lớn cho mua vàng toàn cầu, có thể suy giảm.

Thay đổi chính sách này diễn ra trong bối cảnh thị trường vàng thỏi toàn cầu biến động mạnh. Làn sóng mua vào của nhà đầu tư cá nhân và tổ chức hồi đầu năm đã đẩy giá vàng lên kỷ lục, vượt mốc 4.000 USD/ounce vào đầu tháng 10. Tuy nhiên, đà tăng này đã chững lại do hoạt động chốt lời và nhu cầu đối với tài sản an toàn giảm sút sau thỏa thuận đình chiến thương mại tạm thời giữa Mỹ và Trung Quốc.

Trong những tuần gần đây, giá vàng toàn cầu sụt mạnh, đánh dấu một trong những đợt bán tháo tồi tệ nhất hơn một thập kỷ qua, khi dòng vốn ETF đảo chiều sau nhiều tháng mua ròng liên tiếp. Yếu tố theo mùa, như việc kết thúc mùa mua sắm lễ hội ở Ấn Độ, cũng góp phần khiến nhu cầu vàng hạ nhiệt.

Dù vậy, các nhà phân tích vẫn lạc quan về triển vọng dài hạn của vàng. Họ cho rằng hoạt động tích lũy của các ngân hàng trung ương, kỳ vọng cắt giảm lãi suất tại Mỹ và những căng thẳng địa chính trị kéo dài sẽ tiếp tục duy trì sức hấp dẫn của vàng như một kênh lưu trữ giá trị an toàn.

“Ngay cả với những biến động gần đây, bối cảnh kinh tế vĩ mô vẫn ủng hộ vàng. Sự thay đổi chính sách của Trung Quốc có thể khiến nhu cầu trong nước giảm tạm thời, nhưng trên quy mô toàn cầu, các yếu tố nền tảng, từ nới lỏng tiền tệ đến đa dạng hóa dự trữ, vẫn còn nguyên vẹn”, một chiến lược gia thị trường nhận định.

Một số chuyên gia dự đoán giá vàng có thể tiến gần mốc 5.000 USD/ounce trong vòng 12 tháng tới, được thúc đẩy bởi lực mua mạnh mẽ của ngân hàng trung ương và tình trạng bất ổn dai dẳng trên thị trường toàn cầu.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, việc Trung Quốc xóa bỏ ưu đãi thuế nhiều khả năng sẽ định hình lại cục diện thị trường trong nước, với chi phí cao hơn làm thu hẹp biên lợi nhuận của nhà bán lẻ và giảm sức mua của người tiêu dùng. Động thái này cho thấy nỗ lực cân bằng của Bắc Kinh giữa kỷ luật tài chính và ổn định thị trường, ngay cả trong những lĩnh vực mang tính biểu tượng và kinh tế như vàng.