Đề xuất tăng hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi

Chiều 14/11, Quốc hội đã thảo luận và cho ý kiến về dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Trong đó, một số đại biểu đã đề xuất nâng mức chi trả bảo hiểm tiền gửi lên 200-250 triệu đồng, cao hơn mức 125 triệu đồng hiện hành.

Nâng hạn mức chi trả bảo hiểm tiền gửi cho phù hợp thực tế

Về hạn mức trả tiền bảo hiểm, dự thảo luật hiện không đưa ra con số cụ thể mà quy định Thống đốc Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định mức cụ thể trong từng thời kỳ.

Đại biểu Hoàng Thị Đôi (Sơn La) nhận định rằng hạn mức trả tiền bảo hiểm 125 triệu đồng hiện nay là khá thấp so với thực tiễn hoạt động ngân hàng và không còn phù hợp với quy mô tiền gửi cũng như thu nhập của người dân. Bà Đôi đề nghị, sau khi Luật ban hành, Ngân hàng Nhà nước có thể tăng hạn mức trả tiền bảo hiểm, cụ thể là nâng lên 200-250 triệu đồng.

Tại khoản 2 Điều 22 dự thảo Luật quy định cho phép trong trường hợp đặc biệt, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quyết định hạn mức chi trả vượt hạn mức, tối đa bằng toàn bộ các khoản tiền gửi được bảo hiểm của người gửi tiền. Tuy nhiên, một số ý kiến lo ngại rằng quy định “trường hợp đặc biệt” có thể chỉ áp dụng khi các tổ chức tín dụng lớn đổ vỡ, bỏ qua người gửi tiền tại các Quỹ tín dụng nhân dân có quy mô nhỏ, hoạt động tại các khu vực khó khăn, những nơi cũng rất cần được hưởng cơ chế này.

Tương tự, đại biểu Thái Quỳnh Mai Dung, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, cũng cho rằng hạn mức bảo hiểm 125 triệu đồng là thấp và không phù hợp. Đại biểu này đề nghị bổ sung các căn cứ để Thống đốc Ngân hàng Nhà nước quyết định hạn mức chi trả bảo hiểm, nhằm bảo đảm minh bạch và ổn định trong điều hành. Các căn cứ cụ thể có thể bao gồm: thu nhập bình quân đầu người, giá trị tiền gửi của đa số người dân, khả năng tài chính và quy mô quỹ bảo hiểm tiền gửi.

Giải trình về nội dung này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, vấn đề này phụ thuộc vào tình hình kinh tế, số dư bình quân của tiền gửi được bảo hiểm cũng như khả năng chi trả của quỹ bảo hiểm tiền gửi. Các tiêu chí này có thể thay đổi theo từng thời kỳ, do đó, dự thảo luật giao Ngân hàng Nhà nước quy định hạn mức bảo hiểm tiền gửi để tăng cường tính chủ động, linh hoạt và phù hợp với thực tế.

Chỉ tăng phí bảo hiểm tiền gửi trong trường hợp đặc biệt

Đối với thu phí bảo hiểm tiền gửi, hiện dự thảo luật quy định mức phí bảo hiểm tiền gửi giống nhau giữa các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, mức độ rủi ro của các ngân hàng là khác nhau, do đó Ngân hàng Nhà nước nên đưa ra bảng xếp hạng để áp dụng mức phí riêng tùy theo mức độ rủi ro của từng ngân hàng. Điều này sẽ khuyến khích các tổ chức tín dụng nâng cao quản trị rủi ro.

Ngoài ra, dự thảo Luật cũng quy định, trường hợp Quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để chi trả, tổ chức bảo hiểm tiền gửi được Ngân hàng Nhà nước cho vay đặc biệt để chi trả. Đồng thời, tổ chức bảo hiểm tiền gửi sẽ xây dựng phương án tăng phí bảo hiểm gửi để bù đắp phần vay đặc biệt này.

Các đại biểu tán thành với quy định về áp dụng cơ chế tăng phí bảo hiểm tiền gửi để bù đắp khoản vay đặc biệt. Khi bảo hiểm tiền gửi được Ngân hàng Nhà nước cho vay đặc biệt, việc các tổ chức tín dụng lành mạnh còn lại phải đóng góp thêm phí là cần thiết để đảm bảo nguyên tắc dùng nguồn lực thị trường để xử lý vấn đề của thị trường, tránh tình trạng rút tiền hàng loạt tại ngân hàng lành mạnh, đảm bảo niềm tin của người gửi tiền.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thành Nam (Phú Thọ) lo ngại rằng việc tăng phí bảo hiểm tiền gửi sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động của các tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, làm tăng chi phí hoạt động và ảnh hưởng đến lợi nhuận. Nếu mức tăng không được kiểm soát hoặc áp dụng trong thời gian dài, có thể tác động tiêu cực đến toàn hệ thống và tính cạnh tranh. Vì vậy, đại biểu đề nghị làm rõ nguyên tắc, tiêu chí tăng phí và thời hạn áp dụng tăng phí.

Giải trình về nội dung này, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng khẳng định, việc tăng phí chỉ được thực hiện trong các trường hợp đặc biệt và khi nguồn quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ chi trả bảo hiểm tiền gửi, mà phải vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước để chi trả cho người gửi tiền. Điều này nhằm ngăn ngừa rủi ro lan truyền và đảm bảo tốt nhất quyền lợi của người gửi tiền.