Năm 2025 chứng kiến sự chuyển dịch mạnh mẽ trong thị trường tài chính toàn cầu khi các quốc gia đồng loạt tăng cường các chính sách về tín dụng xanh nhằm kích thích phát triển bền vững. Theo số liệu mới nhất, tổng giá trị tín dụng xanh trên toàn cầu dự kiến đạt trên 3.5 nghìn tỷ USD, tăng hơn 20% so với năm 2024, đây là dấu hiệu rõ ràng cho sự quan tâm ngày càng lớn về các dự án thân thiện môi trường và tiết kiệm năng lượng.

Bối cảnh & yếu tố tác động

Năm 2025, nền kinh tế toàn cầu vẫn chịu ảnh hưởng bởi các chính sách tiền tệ thắt chặt nhằm kiểm soát lạm phát, trong đó mức lạm phát bình quân tại nhiều quốc gia đạt khoảng 4-5%, gây áp lực lên chi phí vốn. Trung tâm tài chính lớn như Hoa Kỳ, Châu Âu và Châu Á đều thúc đẩy mạnh mẽ các chương trình ưu đãi dành cho tín dụng xanh nhằm giảm phát thải khí nhà kính và đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Ở Việt Nam, chính phủ đã ban hành Nghị định 148/2025/NĐ-CP về ưu đãi thuế và hỗ trợ lãi suất cho các dự án năng lượng tái tạo, nông nghiệp sạch, cùng nhiều ngành công nghiệp xanh khác, góp phần tạo ra môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn giá rẻ hơn và cải thiện hiệu suất tài chính.

Kịch bản & ví dụ minh họa

• Kịch bản lãi suất tăng: Trong bối cảnh lạm phát toàn cầu tăng cao, ngân hàng BIDV áp dụng mức lãi suất cho vay tín dụng xanh lên đến 8,5%/năm, nhắm tới dự án nông nghiệp sạch với thời hạn vay tối đa 7 năm. Ông Minh – chủ một trang trại ứng dụng công nghệ sinh học, chọn vay gói này để mở rộng quy mô sản xuất thân thiện môi trường.
• Kịch bản lãi suất ổn định: Techcombank giữ lãi suất vay tín dụng xanh ở mức 7%/năm không đổi trong 12 tháng qua, tập trung hỗ trợ các dự án năng lượng tái tạo như điện mặt trời áp mái. Cô Lan, doanh nhân trong lĩnh vực này, tận dụng gói vay để đầu tư vào hệ thống pin năng lượng mặt trời cho doanh nghiệp mình, tiết kiệm 30% chi phí điện năng hàng năm.
• Kịch bản lãi suất giảm: Ngân hàng Vietcombank triển khai chương trình ưu đãi lãi suất giảm 0.5%-1% dành cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp tham gia dự án xanh quy mô lớn. Ví dụ, Công ty TNHH Xây dựng Xanh đã vay với mức lãi suất giảm xuống còn 6,2%/năm nhằm tài trợ xây dựng tòa nhà tiết kiệm năng lượng tại Hà Nội.

Góc nhìn & khuyến nghị chuyên gia

Ưu điểm:

• Tín dụng xanh giúp doanh nghiệp giảm chi phí vốn nhờ các ưu đãi lãi suất và thuế.
• Thúc đẩy chuyển đổi sản xuất và kinh doanh thân thiện hơn với môi trường.
• Nâng cao hình ảnh thương hiệu và thu hút các đối tác đầu tư chiến lược.

Nhược điểm:

• Quy trình vay vốn có thể phức tạp, đòi hỏi tài liệu chứng minh tính bền vững và hiệu quả dự án.
• Khả năng tiếp cận vốn còn hạn chế với các doanh nghiệp nhỏ do yêu cầu về quy mô và báo cáo minh bạch.
• Rủi ro biến động lãi suất và chính sách ưu đãi có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính dài hạn.

Khuyến nghị hành động:

• Đánh giá kỹ lưỡng dự án xanh trước khi tiếp cận nguồn vay, bảo đảm tính bền vững và khả thi kinh tế.
• Trau dồi kiến thức và liên hệ sớm với ngân hàng để nhận tư vấn chi tiết về các chương trình tín dụng xanh.
• Tận dụng ưu đãi thuế và lãi suất để giảm thiểu chi phí tài chính, đồng thời xây dựng kế hoạch trả nợ linh hoạt.
• Giữ cảnh giác trước biến động thị trường, theo dõi sát sao chính sách tiền tệ và lạm phát để điều chỉnh chiến lược tài chính phù hợp.

Kết luận, tín dụng xanh năm 2025 không chỉ là công cụ tài chính mà còn là xu hướng tất yếu hỗ trợ doanh nghiệp tăng trưởng bền vững trong kỷ nguyên chuyển đổi số và bảo vệ môi trường. Các doanh nghiệp quan tâm cần cập nhật thường xuyên thông tin thị trường và chính sách để đưa ra quyết định đúng thời điểm và phù hợp chiến lược phát triển của mình.